احداث چاه ارت و سیستم ارتینگ
ارت (earth) به معناي زمين مي باشد که در صنعت برق به آن سيستم اتصال زمين ميگويند.
وظيفه اصلي سيستم ارتينگ اين است که هر جريان الکتريکي که وارد اين سيستم شد را به طور کامل به زمين منتقل کند.سيستم ارتينگ متشکل از چاه ارت و سيم متصل به چاه ميباشد. اگر ما بدنه تمام دستگاههاي برقي اعم از صنعتي و مخابراتي و خانگي و…و يا به طور کلي هرنوع مصرف کننده برق را توسط يک رشته سيم به سيم اتصال به زمين متصل کنيم،يک سيستم ارتينگ ايجاد کرده ايم. هدف از ايجاد اين سيستم اين است که اگر هريک از سيم هاي فاز و يا سيم نول به هر طريقي به بدنه دستگاه اتصال يابد و مدار الکتريکي مورد نظر دچار نشتي جريان شود؛اين نشتي جريان توسط سيم ارت به زمين منتقل شده و از برق گرفتگي و يا در مواردي اتصالي دستگاه جلوگيري مي شود. در مواردي به اشتباه بدنه مصرف کننده هاي خانگي را به لوله هاي آهني آب و يا گاز و يا حتي به اسکلت ساختمان اتصال مي دهند که اين کار بسيارخطرناکي است که منجر به برق گرفتگي هاي کشنده ميشود.
درهنگام اتصال کامل سيم هاي فاز به سيم ارت فيوز مربوط به آن فاز عمل کرده و جريان را قطع مي کند و در هنگام اتصال کامل سيم نول به سيم ارت اگر مدار ارتينگ داراي فيوز محافظ جان (FI )باشد،اين فيوز از 30 ميلي آمپر نشتي جريان به بالا را قطع مي کند و باعث قطع کامل جريان فاز و نول ميشود. لازم به ذکر است که سيم ارت و سيم نول به ظاهر از نظراينکه بي برق هستند بسياربه يکديگر شبيه هستند ولي در عمل دوسيم مستقل از هم وعملکردي متفاوت از يکديگر دارند؛و هيچگاه نمي توان از يکي بجاي ديگري استفاده کرد.
سيستم ارتينگ امروزه کاربردي همانند خود برق را داراست و از اهميت بسيار ويژه اي برخوردار است.چنانکه در مخابرات به سيستمهاي ارتينگ بسيار حساس و دقيق براي جلوگيري نويز در شبکه نياز است و نيز در شبکه هاي انتقال و توزيع برق کاربرد فراوان دارد؛شبکه هاي برق گير بدون سيم ارت عملا بلا استفاده هستند.
هدف از اجرای سیستم ارتینگ :
اتصال به زمین از دو نظر مهم است
• حفظ سلامت و ایمنی افرادی که از سیستم برق استفاده می کنند
• حفظ سلامت سیستم ، صرف نظر از مسایل مربوط به ایمنی
اتصال به زمین از نظر انجام کار صحیح و سالم سیستم، دو هدف را دنبال می کند :
• ایجاد شرایطی که در آن سیستم از نظر فنی درست عمل می کند
این هدف با برقراری مسیری از طریق زمین به منبع تغذیه و اتصال به زمین با استفاده از رله های حساس به دست می آید
• ایجاد شرایطی که در آن عایق بندی سیستم سالم می ماند
اجزای سیستم ارت :
• صفحه ارت
• میله ارت
• خاک ها و مواد کاهنده مقاومت زمین
• سیم مسی
• کلمپ ها کابلشو ها و سایر یراق آلات
روش های معمول سیستم ارتینگ :
حفر چاه ارت : و اجرای سیستم ارت با استفاده از صفحه مسی (به عنوان الکترود)
میله ارت : و اجرای سیستم ارت از طریق کوبیدن الکترود به شکل میله در درون زمین
مقایسه سیستم TN-C و TN-S از نظر بخش امواج الکترومغناطیسی :
• در سيستم TN-C جريان خنثي (نول) تماما“ از هادي نول عبور نمي كند وبخشي از آن به علت وجود همبندي از راه اجزاي فلزي ساختمان به مبداء بر مي گردد وهمين بخش است كه ايجاد امواج الكترومغناطيسي وتداخل (EMI ) مي كند.
• در سيستم TN-S به دليل مجزا بودن هاديهاي نول وارت از يكديگر ،هادي نول در همبندي شركت نداردوبنابراين هيچ جرياني كه مربوط به آن باشد از اجزاي فلزي ساختمان عبور نمي كند ولذا پديده (EMI) بروز نخواهد كرد.
نكته جهت ياد آوري : عبور هر جريان از يك هادي سبب ايجاد يك ميدان مغناطيسي در اطراف آن هادي مي گردد.اين هادي مي تواند يك تير آهن ساختمان ويا يك لوله آب باشد.
در سایتهای کامپیوتری اغلب زمین مناسب دارای دو ویژگی مهم زیر است :
- حفاظت در مقابله با اضافه ولتاژ و صاعقه
- هم پتانسیل بودن تجهیزات بکارگرفته شده در سایت
با توجه به اینکه امروزه استفاده از ملزومات کامپیوتری و الکترونیکی رو به افزایش است ، لذا بکار گیری از سیستم ارتینگ مناسب و صحیح باعث افزایش ضریب ایمنی و کاهش خرابی های ناشی از نوسانات و تغییر ولتاژهای ناگهانی میشود.
چاه مناسب برای حفاظت الکترومغناطیسی می بایست با تطبیق امپدانسی با ساختار قابلیت هدایت طیف وسیعی از امواج الکترومغناطیسی به داخل زمین را داشته باشد.
اجرای سیستم ارتینگ توسط شرکت پادکو
اصول اساسي طراحي سیستم ارتینگ و تجهيزات و عوامل اصلي كه در انتخاب نوع سيستم ارتینگ نقش دارند و همچنين موضوع مهم حفاظت در برابر نویز ها و تداخلات و تامین نقطه صفر پتانسیل بصورت مرجع به تفصيل در استانداردهاي بین المللی و مرتبط ذكر شده در فهرست منابع مورد بررسي و بحث قرار گرفته است. متخصصین شرکت پادکو با هدف طراحی و اجرای هرچه بيشتر اين الزامات اساسي سیستم ارتینگ همواره قدم برداشته اند.لازم به ذکر است که انواع مختلفي از سیستم ارتینگ را مي توان نام برد كه براي حفاظت در برابر نویز ها و تداخلات و تامین نقطه صفر پتانسیل بصورت مرجع مناسب هستند علاوه بر فراهم نمودن حفاظت خطاي زمين مناسب، هماهنگي وسايل حفاظتي اضافه جريان و سويچ هاي انتقال با جريان اتصال كوتاه در دسترس حداكثر ضروري است. سوييج هاي انتقال، اتصالات هادي بار را از يك منبع برق به منبع ديگري منتقل مي كند . اين عوامل طراحي سیستم ارتینگ، انتخاب تجهيزات سويچينگ انتقال و امكان پذير بودن حفاظت خطاي زمين را مشخص مي كنند.
شرکت پادکو با تجربه کارشناسان با سابقه خود در زمینه طراحی سیستم ارتینگ مراکز ، آماده ارائه خدمات مربوطه با بهترین کیفیت و در سریع ترین زمان به مشتریان عزیز می باشد .